Najczęstsze objawy alergii - jak je rozpoznać?

Czym jest alergia?

Alergia to nieprawidłowa, nadmierna odpowiedź układu odpornościowego na czynnik, który dla innych osób pozostaje obojętny. Reakcja zwykle wywoływana jest przez określone białka lub glikoproteiny. Czynnikiem alergizującym może być niemal wszystko, w tym substancje organiczne, np. pyłki roślin lub ślina zwierząt, jak i nieorganiczne, np. metale. 

Rodzaje alergii

Alergie najczęściej dzielone są ze względu na typ wywołujących je alergenów. Według tego podziału możemy mieć do czynienia z:

• alergiami kontaktowymi – np. na kosmetyki, farby czy metale, szczególnie nikiel,
• alergiami wziewnymi – np. na pyłki roślin czy zarodniki grzybów pleśniowych,
• alergiami pokarmowymi – częste alergeny to białko mleka krowiego, jaja, pszenica, ryby i skorupiaki, orzechy, pomidor oraz seler,
• alergiami iniekcyjnymi – głównie na leki lub jad pszczół.

Coraz częściej mówi się również o podziale ze względu na czas reakcji. Najszerzej znany jest typ I, IgE zależny, czyli objawiający się natychmiastową reakcją. Istnieją jednak również alergie II, III i IV typu, które wywołują znacznie wolniej przebiegają reakcję, czasem nawet na poziomie komórkowym. Takie alergie są zwykle znacznie trudniejsze do wykrycia, ponieważ pacjent często nie łączy kontaktu z alergenem z przykrymi dolegliwościami.

Przyczyny alergii

Bezpośrednią przyczyną reakcji alergicznej jest uwolnienie przeciwciał po kontakcie z alergenem. Przeciwciała te przyczepiają się do komórek tucznych, co wyzwala wyrzut histaminy. Jednak same przyczyny tego procesu są wciąż badane. Obecnie uważa się, że za nieprawidłową reakcję układu odpornościowego odpowiada połączenie czynników genetycznych (skłonność do alergii, atopia) oraz czynników środowiskowych, takich jak zanieczyszczenie środowiska, w którym żyjemy, współczesna dieta oraz styl życia (w tym większa niż wcześniej higiena).

Najczęstsze objawy alergii

Objawy alergii mogą różnić się w zależności od alergenu oraz uczulonej na niego osoby. Do najczęstszych reakcji alergicznych zalicza się:

• alergiczny nieżyt nosa (nadmiar wydzieliny, kichanie, świąd, zatkany nos),
• pokrzywka (swędząca, czerwony wysypka),
• problemy ze strony układu pokarmowego (ból brzucha, biegunka, nudności itp.),
• alergiczne zapalenie spojówek (swędzące, zaczerwienione, łzawiące oczy),
• suchość i zaczerwienienie skóry (może być popękana),
• opuchlizna, zazwyczaj w obszarze ust, języka, okolic oczu lub nawet całej twarzy,
• duszności, kaszel, ciężki, świszczący oddech.

Najcięższą reakcją alergiczną jest tzw. wstrząs anafilaktyczny. Objawia się on nagłym spadkiem ciśnienia krwi, uczuciem silnego osłabienia, kaszlem, chrypką, nieżytem nosa, kołataniem serca, bólem brzucha i nudnościami oraz uczuciem braku powietrza. Skóra staje się zimna i blada, możliwe są omdlenia. W przypadku wystąpienia anafilaksji konieczna jest natychmiastowa pomoc. Reakcja alergiczna tego typu prowadzić może do zamknięcia się krtani w wyniku opuchlizny, a w efekcie zgonu.

Diagnostyka alergii

Diagnostyka alergii może nie być łatwa, szczególnie jeśli reakcja nie następuje natychmiastowo. Obecnie coraz popularniejsze stają się testy alergiczne z krwi w celu wykrycia przeciwciał IgE. Możliwe jest również wykonanie testów naskórkowych (skuteczne przy alergiach kontaktowych), śródskórnych oraz prowokacyjnych. Te ostatnie najczęściej stosuje się przy alergiach pokarmowych. Polegają one na czasowej eliminacji podejrzewanego o wywoływanie reakcji alergicznej produktu, a następnie jego ponowne wdrożenie i obserwowanie reakcji organizmu.

Leczenie alergii

Leczenie alergii w wielu przypadkach polega na łagodzeniu jej objawów. Do najczęściej stosowanych substancji należą: cetyryzyna i lewocetyryzyna, bilastyna, loratadyna i desloratadyna oraz feksofenadyna. Leki takie działają doraźnie i najczęściej podawane są w formie tabletek, rzadziej sprayu lub kropli do nosa. Osoby chcące działać intensywniej mogą zdecydować się na odczulanie. Polega ono na podawaniu dawek alergenu, początkowo małych, z czasem coraz większych. Preparat można podawać w formie zastrzyków lub preparatów doustnych. Należy mieć świadomość, że nie każdą alergię można leczyć w ten sposób.

/Materiał partnera/